وجه تسمیه تالاب گاوخونی
تالاب گاوخونی به عنوان یکی از مشهورترین تالابها در کشور عزیزمان ایران، شناخته میشود. این تالاب مساحت ۴۱۳۷۱ متر مربع را به خود اختصاص داده است. حیوانات زیاد و گوناگونی میهمان این تالاب بوده و هستند. روایات زیادی در مورد وجه تسمیه تالاب گاوخونی وجود دارد که در این مطلب به برخی از آنها میپردازیم.
وجه تسمیه تالاب گاوخونی به داستانهایی از سالهای دور باز میگردد که برخی اعتقاد داشتند که در این تالاب گورخرهای زیادی زندگی میکردهاند. در آن دوران این منطقه دارای اکوسیستم بسیار مرطوبتری از حال بوده و همین مسأله منجر به جذب بسیاری از شکارچیان به این منطقه میشده است. در بسیاری از حکایتها این طور آمده که بهرام گور در حالی که مشغول به شکار گورخر بوده در این باتلاق گرفتار شده و گور خونی یک وجه تسمیه دیگر برای تالاب گاوخونی به شمار میرود.
البته روایات دیگری در مورد نامگذاری و وجه تسمیه تالاب گاو خونی وجود دارد. در یکی از روایات گاو خونی را به گاوها نسبت دادهاند. گفته شده است که در گذشتههای دور، بسیاری از محلی و روستانشینها برای چرا گاوهایشان را به این منطقه میآوردهاند. به همین دلیل این محل به نام خانهای برای گاوها نامگذاری شده که محلیها به زبان خود به آن گاوخونی میگویند.
سفر به تالاب گاوخونی
حال که با وجه تسمیه تالاب گاوخونی آشنا شدید، شاید دلتان بخواهد که سفری چند روزه به این منطقه داشته باشید. در قسمت انتهایی حوضه آبریز زایندهرود، تالاب یا همان باتلاق گاوخونی دیده میشود. این منطقه ۳۶۱۶ کیلومتر مربع را به خود اختصاص داده است. ارتفاع این باتلاق از سطح دریا حدود ۱۴۷۵ متر برآورد شده است. رودخانه زایندهرود آب تالاب را تأمین میکند. اراضی غیر مزروعی در اطراف تالاب دیده میشوند.
برای سفر به این تالاب باید بعد از گذر کردن از اصفهان به جاده محمد آباد-حسن آباد وارد شوید. این جاده در جنوب شرق اصفهان واقع شده است. بعد از نود کیلومتر، شهر حسن آباد را مشاهده میکنید. شهر حسن آباد در قسمت غربی تالاب گاوخونی واقع شده است. به دو طریق میتوانید تپههای ماسهای را مشاهده کنید. یکی از این راهها این است که ۱۰ کیلومتر به سمت جنوب رفته و در منطقهای که خارا نام دارد و استحصال نمک از آن جا انجام میشود، میتوان این تپهها را رؤیت کرد. راه دیگر این است که به جاده ورزنه وارد شد. در فاصله ۳۰ کیلومتری جاده حسن آباد- ورزنه میتوانید نزدیکترین تپههای ماسهای را مشاهده کنید. اگر هوا صاف باشد، با استفاده از اتومبیل شخصی نیز میتوانید فاصله جاده تا تپه را به راحتی طی کنید.
ورزنه شهری است که در کنار زایندهرود قرا رگرفته است. در این شهر میتوانید مناطق دیدنی از جمله پل قدیمی و کبوترخانه را مشاهده کنید. اقامت در کنار زایندهرود و پارکی که در کنار پل ساخته شده، شبی به یاد ماندنی را برایتان رقم خواهد زد.
در قسمت شمالی زایندهرود، جادهای وجود دارد که به تالاب میرود. از طریق این جاده خاکی و بعد از ۱۶ کیلومتر با تابلویی با عنوان آبشار شاخ کنار مواجه میشوید و بعد از سپری کردن ۵۰۰ متر به زایندهرود خواهید رسید. در این مکان آبشاری را مشاهده میکنید که ارتفاع آن تقریباً ۲ متر برآورد شده است.
مصب زایندهرود در باتلاق گاوخونی بعد از ۳۰ کیلومتر از ورزنه قابل دسترسی است. هنوز هم فلامینگوهای زیادی به مصب رود میآیند و مسافران میتوانند آنها را ببینند.
۳۰ کیلومتر بعد از ورزنه به مصب زایندهرود در تالاب گاوخونی میرسیم. رودخانه در تالاب پخش میشود و به تدریج در این سرزمین سفیدرنگ محو میشود. هنوز هم میتوان به راحتی دستههای بزرگ فلامینگو را در مصب رود مشاهده کرد. تا ۴۰۰-۳۰۰ متر وارد شدن به ساحل تالاب امکانپذیر است، زیرا به بعد از آن به علت وجود گلهای چسبنده حرکت مشکل است. برای این که راحتتر بتوانید تالاب را ببینبد میتوانید به بالای سیاه کوه بروید. سیاه کوه از تودههای بزرگی از سنگهای سیاه درست شده که در شمال تالاب واقع شده است.
جمعبندی
وجه تسمیه تالاب گاوخونی در برخی از روایات به وجود گورخر در این منطقه و وجود شکارچیان و در روایات دیگر به مدفون شدن بهرام گور در این تالاب باز میگردد. این تالاب یکی از زیباترین مناطقی است که در منطقه زایندهرود یافت میشود. با سفر به ورزنه یکی از شهرهای استان اصفهان میتوانید از طبیعت و زیبایی این تالاب دیدن نموده و لذت ببرید.