آنقوت
نام علمی: Tadorna ferruginea
نام انگلیسی: Ruddy Shelduck
وضعیت حفاظتی: کمترین نگرانی Least concern (LC)
مشخصات آنقوت:
آنقوت پرنده‌ای از خانواده مرغابیان و زیرخانواده عروس‌مرغابیان (Tadorninae) است که دارای جثه‌ای بزرگتر از اردک‌های معمولی بوده و از نظر ظاهری شبیه به غاز می‌باشد.
طول بدن آنقوت بین ۵۸ تا ۷۰ سانتی‌متر و گستردگی بال‌هایش در حالت باز بین ۱۱۰ تا ۱۳۵ سانتی‌متر می‌باشد. این پرنده جثه نسبتاً بزرگی دارد. دور گردن این اردک را یک نوار سیاه‌رنگ احاطه کرده است. به جز نوار سیاه دور گردن بقیه قسمت‌های بدن این پرنده قهوه‌ای روشن استپرهای پرنده به رنگ قهوه‌ای متمایل به نارنجی بلوطی است که در ناحیه سر و گردن کمرنگ‌تر می‌شود. شاه‌پرها سیاه‌رنگ هستند و پوش‌پرهای سفید بال به هنگام پرواز کاملاً مشخص است. پرنده نر بالغ یک طوق گردنی سیاه و باریک دارد و پرهای سرش کرم رنگ می‌باشد اما پرنده ماده فاقد این طوق بوده و سری سفید رنگ دارد. نوک آنقوت به نسبت کوچک و همچون پاهای پرنده به رنگ سیاه است. بین جنس نر و ماده از نظر رنگ‌آمیزی پره اختلاف زیادی دیده نمی‌شود. البته رنگ پر نرها پررنگ و براق‌تر از ماده‌هاست. ماده در حدود ۱۸ تخم می‌گذارد، این پرنده در سواحل جنوبی ایران و در بعضی از دریاچه‌های مرکزی ایران تخم‌گذاری می‌کند. این پرنده صدایی بلند و خشن همچون آوای غاز تولید می‌کند.
پراکنش آنقوت:
به طور کلی محدوده پراکندگی این گونه در جهان بسیار گسترده است، به طوری که بر اساس تخمین‌های به عمل آمده، بین ۱ تا ۱۰ میلیون کیلومتر مربع را شامل می‌شود. گرچه جمعیت‌های بسیار کوچکی از آنقوت در شمال غربی آفریقا و اتیوپی وجود دارد ولی این پرنده اکثراً در مناطق مرکزی و جنوبی اوراسیا، از جنوب شرقی اروپا تا آسیای مرکزی و جنوب شرقی چین و در زمستان تا هندوستان و اندونزی پراکنده است.
این گونه در جنوب شرقی اروپا و جنوب اسپانیا بسیار کمیاب می‌باشد و در محدوده آسیا به وفور یافت می‌شود. آنقوت‌ها عمدتاً مهاجر بوده و زمستان را در جنوب آسیا می‌گذراند.
آنقوت‌ها را می‌توان در کشورهایی چون الجزایر، مصر و اتیوپی، فرانسه، آلمان، بلغارستان، بلژیک، بلاروس، کره، ژاپن، چین و هند یافت.
آنقوت در ایران و کشورهای حاشیه آن نظیر ترکیه، ارمنستان، آذربایجان، ترکمنستان و قزاقستان، افغانستان، پاکستان، عمان، امارات متحده عربی، عربستان، کویت و عراق نیز وجود دارد. در ایران، آنقوت‌ها در اغلب مناطق شمال، غرب و جنوب ایران دیده می‌شوند.
زیستگاه:
آنقوت در مقایسه با اکثر اردک‌ها بیشتر خشکی‌زی بوده و بیشتر وقتشان را در خشکی و دور از آب صرف می‌کند. زمستان‌ها را در سواحل ماسه‌ای، دریاچه‌ها، کنار رودخانه‌ها، کشت‌زارها و حتی استپ‌های خشک می‌گذراند. به طور کلی، آنقوت ساکن زمین‌های باز است.
رژیم غذایی:
آنقوت همه چیز‌خوار بوده و از علف‌ها، دانه‌ها، حشرات، نرم‌تنان و ماهیان تغذیه می‌کند. این پرنده در علف‌زارهای خشک علف‌ها را می‌چیند، حشرات را پیدا کرده و می‌خورد و در داخل خاک‌های نرم به جستجوی لارو حشرات می‌پردازد.
وضعیت حضور در تالاب:
آنقوت در تالاب گاوخونی، مهاجر زمستانی است. در گذشته در تعداد انبوه به تالاب وارد می‌شدند اما در حال حاضر جمعیت آن‌ها بسیار محدود بوده و در گله‌های کوچک در زمین‌های کشاورزی حاشیه تالاب به چشم می‌خورند. متاسفانه مورد علاقه‌ی شکارچیان غیرمجاز بوده و ادامه‌ی حضور آن‌ها در تالاب وابسته به حفاظت جدی است.
