دم جنبانک ابلق

نام علمی: Motacilla alba

نام انگلیسی: White Wagtail

وضعیت حفاظتی: کمترین نگرانی Least concern (LC)

مشخصات دم جنبانک ابلق:

این پرنده گنجشکسانی کوچک از خانواده دم جنبانک‌هاست. تمام گونه‌های دم جنبانک بدنی لاغر، دم باریک، سر کشیده و پاهای نسبتا بلند دارند. دم جنبانک ابلق نیز جثه‌ای بلند و کشیده با طولی بین ۱۶ تا ۱۹ سانتی‌متر دارد. وزن متوسط این پرنده ۲۵ گرم و حداکثر عمر این دم جنبانک در طبیعت حدود ۱۲ سال است.

از خصوصیات بارز این پرنده می‌توان به تکان‌ها و بالا و پایین رفتن تقریباً مداوم دم اشاره کرد که هنوز دلیل آن به خوبی درک نشده است. اما به گفته محققان می‌تواند نشانه‌ای از هوشیاری در برابر شکارچیان باشد.

دم جنبانک ابلق در بخش بالایی بدن پرهای سیاه (در ماده‌ها خاکستری پررنگ) دارد. در بخش پایینی بدن پرهای سفید دارد و صورت نیز سفید رنگ است. دیگر زیر گونه‌های دم جنبانک دارای رنگ‌های متفاوتی در بال، پشت یا سر هستند.

دم جنبانک ابلق از فراوان‌ترین نوع دم جنبانک‌ها‌ست که به سهولت به وسیله طرح سیاه و سفید پر و بال، دم دراز و پاهای باریک شناخته می‌شود.

پراکنش:

این پرنده در مناطقی مانند روسیه، شمال اروپا و بخشی از آمریکای شمالی مهاجر تابستانه بوده و برای زادآوری به این مناطق مهاجرت می‌کند. در فصول سرد به عراضی جنوبی‌تر مهاجرت کرده و تا آفریقا پراکنده می‌شوند. در ایران پیشتر به صورت زمستان‌گذر حضور داشته اما در حاضر در برخی از مناطق کشور بومی شده و زادآوری نیز می‌کند.

زیستگاه:

دم جنبانک‌ها همیشه نزدیک به آب زندگی می‌کنند. این پرنده در انواع محیط‌ها مانند کنار رودخانه‌ها، علفزارها، دشت‌ها و نواحی استپی، مناطق شهری و روستایی، پارک‌ها و باغ‌ها یافت می‌شود. این پرنده در مناطق باز و نزدیک آب سکونت دارد و به این دلیل مناطق باز را انتخاب می‌کند که بتواند طعمه خود را مشاهده و دنبال کند.

رژیم غذایی:

دم جنبانک ابلق از حشرات و بی مهرگان کوچک تغذیه می‌کند. همچنین ترکیب دقیق رژیم غذایی آن‌ها بسته به مکان، متفاوت است. اما حشرات زمینی و آبزی و سایر بی‌مهرگان کوچک بخش عمده رژیم غذایی آن‌ها را تشکیل می‌دهند. انواع سوسک‌، سنجاقک، حلزون‌های کوچک، عنکبوت، کرم، سخت پوستان تا حشره‌هایی که در لاشه‌ی حیوانات هستند و همچنین مگس‌ها از تنوع تغذیه‌ای دم جنبانک‌ها محسوب می‌شوند. بچه ماهی‌های کوچک نیز در جیره‌ی غذایی این پرنده وجود دارند.

وضعیت حضور در تالاب: 

در فصول سرد سال در تعداد قابل توجهی در تالاب گاوخونی قابل مشاهده است.