نوک پهن

نام علمی: Spatula clypeata

نام انگلیسی:  Northern Shoveler

وضعیت حفاظتی: کمترین نگرانی  Least concern (LC)

مشخصات نوک پهن:

نوک پهن پرنده‌ای از تیره مرغابیان است که نوک بزرگ و پهن ملاقه‌ مانند دارد. طول این پرنده ۴۸ سانتی‌متر، طول بال‌ها ۷۶ سانتی‌متر و وزن آن حدود ۶۰۰ گرم است. نوک‌پهن شمالی ماده دارای پرهای قهوه‌ای، تیره و خال‌دار است و جنس نر بسیار خوش‌رنگ و زیباست. سر آن سبزرنگ و درخشان، نوک سیاه و عنبیه زرد رنگ دارد. سینه سفید، پرهای آیینه بالی سبز رنگ و پاها به رنگ نارنجی هستند. دو سوی دم را دو تا چهار پر سفید در بر گرفته ‌است. این پرنده ابتدا در سرده Anas قرار داشت اما طی بررسی‌ها در سال ۲۰۰۹ با استفاده از روش‌های مولکولی و ژنتیکی به سرده Spatula منتقل شد.

پراکنش: 

این پرنده در بسیاری از نقاط جهان گسترده است. در مناطق شمالی اروپا و آمریکا زادآوری می‌کند. در زمستان‌ها به مناطق گرم‌تر در جنوب اروپا، آفریقا، آسیا، آمریکای جنوبی و شبه قاره هند مهاجرت می‌کند.

زیستگاه:

نوک پهن عمدتاً در مناطق تالابی، باتلاق‌ها و آب‌های شور و به میزان کمتر در سواحل دریا به سر می‌برد. در ایران در فصل زمستان به فراوانی دیده می‌شود و گاهی تولید مثل می‌کند.

رژیم غذایی:

این پرنده از گیاهان آبزی و گیاهان حاشیه تالاب‌ها تغذیه می‌کند. در رژیم غذایی آن حشرات، بی‌مهرگان و ماهیان کوچک نیز قرار دارد. منقار این پرنده دارای شکلی شبیه به دندان است که در فیلتر کردن آب و استخراج مواد خوراکی به آن کمک می‌کند.

وضعیت حضور در تالاب:

در تالاب گاوخونی زمستان‌گذر است. در دو فصل سرد سال در تالاب در گله‌های کوچک قابل مشاهده است.