دوپای کوچک
نام علمی: Allactaga elater
نام انگلیسی: Small five – toed jerboa
وضعیت حفاظتی: کمترین نگرانی Least concern (LC)
مشخصات دوپای کوچک:
دوپای کوچک، کوچک‌ترین دوپای ایران است. پوزه کوتاه و پهن، چشم‌های درشت، گوش‌‌های بلند و استوانه‌ای شکل که در صورت خم شدن از پوزه بلندترند، از مشخصه‌های ظاهری این دوپا است .در فک بالا یک جفت دندان پیش آسیای کوچک دارد. دندان‌های پیشین بالا فاقد شیار است و امتداد آن رو به جلو است. پاها دارای پنج انگشت است که فقط سه انگشت وسطی رشد کرده و سطح زیرین آن‌ها فاقد مو است. منگوله دم در قسمت انتهایی سفید، وسط قهوه‌ای تیره و ابتدای آن سفید است. موهای بدن نرم و بلند است. رنگ پشت قهوه‌ای متمایل به خاکستری با سایه سیاه، پهلوها و صورت روشن‌تر و پایین بدن سفید است .طول سر و تنه ۱۰۰ تا ۱۲۸ میلی‌متر، دم ۱۵۲ تا ۱۷۵ میلی‌متر، پا ۵۲ تا ۵۵ میلی متر، گوش ۲۶ تا ۳۸ میلی متر (تعداد نمونه محدود) است.
عادات دوپای کوچک:
دوپای کوچک شبگرد است و معمولاً به صورت انفرادی زندگی می‌کند. در زمین‌های سفت لانه می‌سازد، لانه معمولاً دو سوراخ دارد، خاک‌های کنده شده را طوری پخش می‌کند که به سختی می‌توان لانه را تشخیص داد. بر خلاف سایر گونه‌های جنس Allactaga درب لانه را مسدود نمی‌کند. این دو‌پاها علاوه بر لانه اصلی، لانه موقتی دیگری نیز دارند. در فصل زمستان در مناطق سرد‌سیر گاهی بیش از دو ماه به خواب زمستانی فرو می‌رود. در حالت عادی آهسته راه می‌رود ولی زمانی که احساس خطر کند با جست‌هایی بزرگ‌تر از یک متر به صورت زیگزاگ با سرعتی که گاهی به ۴۵ کیلومتر در ساعت می‌رسد، فرار می‌کند.
پراکنش:
در اکثر دشت های کشور مشاهده می شود .پراکنش جهانی آن در شرق ترکیه، آسیای میانه، پاکستان، افغانستان، چین و مغولستان است.
زیستگاه: این پستاندار در مناطق استپی و بیابانی با پوشش گیاهی نسبتا پراکنده زندگی می‌کند.
رژیم غذایی: دوپای کوچک گیاه خوار است. از دانه، ریشه و قسمت‌های سبز گیاه تغذیه می‌کند .
وضعیت حضور در تالاب: بومی در تالاب گاوخونی
